Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) 2244 Sanayi Doktora Programı kapsamında yürütülen “Sterilizasyon Sistemleri İçin Yeni ve Hızlı Biyolojik İndikatörlerin Geliştirilmesi ve Bu Alana Yönelik Nitelikli Araştırmacıların Yetiştirilmesi” başlıklı proje, Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoteknoloji, Biyoloji, Moleküler Biyoloji&Genetik Anabilim Dalları ile Eryiğit Tıbbi Cihazlar A.Ş. iş birliğinde başarıyla tamamlandı. Üniversite-sanayi iş birliğinin örnek uygulamalarından biri olan proje, sterilizasyon teknolojileri alanında yerli ve yenilikçi çözümler geliştirilmesine öncülük etti.
Üç Doktora Öğrencisi, Önemli Başarılara İmza Attı
Proje kapsamında üç doktora öğrencisi görev aldı. Prof. Dr. Sabriye Çanakçı danışmanlığında çalışmalarını yürüten Dr. Süleyman Hekim, doktora tezini 2024 Bahar döneminde tamamladı. Prof. Dr. Ali Osman Beldüz danışmanlığında çalışan Dr. Arife Kaçıran ise 2025 yılı Temmuz ayında doktora derecesini aldı. Her iki araştırmacı da proje ortağı sanayi kuruluşunda istihdam edilerek, ülkemizin sterilizasyon teknolojileri alanında yenilikçi ürün geliştirme kapasitesine katkı sağlıyor. Üçüncü öğrenci Ayşe Nur Akmehmet, Prof. Dr. Kadriye İnan Bektaş danışmanlığında tez çalışmalarını sürdürüyor ve yıl sonuna kadar mezun olması bekleniyor.
Sterilizasyon Süreçlerinde Yerli ve Yenilikçi Çözümler
Projenin temel amacı; sterilizasyon süreçlerinin etkinliğinin izlenmesinde kritik öneme sahip biyolojik indikatörlerin daha hızlı, güvenilir ve yerli alternatiflerinin geliştirilmesiydi. Bu doğrultuda yürütülen Ar-Ge faaliyetleri sonucunda umut vaat eden bilimsel ve teknik sonuçlara ulaşıldı. Ayrıca proje kapsamında yüksek etki faktörlü uluslararası bir dergide makale yayımlandı ve yayıma hazır durumda olan birkaç bilimsel çalışma daha tamamlandı.
Bu kapsamda, proje çıktıları doğrultusunda hazırlanan “Point mutations enhance catalytic efficiency of Geobacillusstearothermophilus α-glucosidase: A biochemicalcharacterization study” başlıklı çalışma, yüksek etki faktörlü bir uluslararası dergide yayımlandı. Çalışma, enzimatiketkinliğin artırılmasına yönelik biyokimyasal karakterizasyonsonuçlarını ortaya koyması açısından dikkat çekiyor. Ayrıca, “Determination of Germination with Measurement of DPA Amount” başlıklı bildiri, 2021 yılında uluslararası bir akademik etkinlikte sunuldu.
Üniversite-Sanayi İş Birliğinde Katma Değer
Proje süresince yalnızca biyolojik indikatörleringeliştirilmesine yönelik çalışmalar yapılmadı; aynı zamanda Eryiğit Tıbbi Cihazlar A.Ş.’nin yürüttüğü farklı Ar-Ge projelerinde de proje ekibindeki öğrenciler aktif rol aldı. Böylece, nitelikli insan kaynağının yetiştirilmesinin yanı sıra ülkemizin sağlık teknolojilerinde yerli üretim kapasitesinin artırılması hedefi doğrultusunda somut katkılar sağlandı.
TÜBİTAK 2244 Sanayi Doktora Programı, hem akademik alanda nitelikli insan kaynağı yetiştirmekte hem de ülkemizin sterilizasyon, sağlık teknolojileri ve biyoteknolojialanlarındaki dışa bağımlılığını azaltmayı hedeflemektedir. Yerli ve milli biyolojik indikatörlerin geliştirilmesine yönelik bu proje, Türkiye’nin sağlık ve endüstriyel sterilizasyon alanındaki Ar-Ge kapasitesini artırma yolunda kritik bir adım olarak değerlendiriliyor.
