“Asansör sektöründe ulusal güçlü firmaların oluşmasına zemin hazırlanmalıdır” Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Üyesi Şaban Bülbül, asansör sektöründe yapılan düzenlemelere rağmen hala aksayan birçok konu olduğunu belirterek, “Plansız olarak birçok asansör montaj ve bakım firmasının açılması, uluslararası firmaların sektörde oluşturduğu büyük baskı acilen çözülmesi gereken konulardır. Sektör sonunda uluslararası firmalara teslim edilmeden, tedbirler alınarak rekabete dayanıklı güçlü, ulusal marka firmaların oluşmasına zemin hazırlanmalıdır” dedi. TTSO 23. Meslek Komitesi ve Meclis Üyesi Şaban Bülbül, asansör sektörünün içinde bulunduğu durumun uzun süredir tartışıldığını belirterek, şunları söyledi: “Ülkemizde sektörde yer alan işletme sahipleri, dernekler veya federasyon çatısı altında zaman zaman bir araya gelerek problemleri dile getirmektedirler. Ancak bu tartışmalar ve sunulan öneriler fiiliyata geçirilmemekte ve problemlerimizin çözümüne etki yapmamaktadır. Şüphesiz ki şirketlerin kurumsallaşması adına bazı adımlar atılmaktadır. Bunları yok sayamayız. Tüm bu gelişmelere rağmen bölgesel anlamda faaliyet gösteren şirketler için iki önemli tehlike mevcuttur.” “FİRMA KURMAK PLANLAMAYA TABİ OLMALI” Şaban Bülbül, asansör montaj ve bakım firması kurmanın devlet tarafından bir planlamaya tabi olmadığını vurgulayarak, “İsteyen istediği yerde firma kurabilir ve o yerde firma sayısının bir tahdidi yoktur. Bu durumun yarattığı aşırı rekabet, asansör firmalarının kurumsallaşmasını ve gelişimini engellemektedir. Bu durum birçok tavizi zorlamakta olup standartları ve kalite adına kayıplara sebep olmaktadır. Örneğin aylık 50 TL’ye bakım yapan bir firma ile nasıl rekabet edeceksin? Pek çok yerde fiyatın belirleyici olduğu aşikardır. Bu durumda bakım yapılmakta mıdır? Veya fatura kesilmekte midir? Çok tehlikeli iş kapsamında olan asansör sektörü hala hak ettiği standartlara kavuşamamıştır. İş sağlığı ve güvenliği kapsamında sektörde en yüksek prim tutarı tarafımızdan ödenmektedir. Ancak çok tehlikeli iş kapsamında olan işin piyasada gördüğü değer çok altlardadır. Firma sayısının sürekli çoğalması nedeniyle yetişmiş eleman sıkıntısı yaşanmaktadır. Kurumsal güçlü firmalar değil, 5 – 10 kişiden oluşan küçük firmalar sektörü oluşturmaktadır. Bir süre sonra bazı firmalar kapanıp yerine yenileri açılmaktadır. Bu durum da asansör piyasasında istikrarsızlığa sebep olmaktadır. Kurumsal yapılanma etkilenmekte, ulusal ve uluslararası standartlarda güçlü firmalar oluşamamaktadır. Sektörde yapılan düzenlemelerle geçmişe göre yol aldığımız inkar edilemez ancak hala ulusal ve uluslararası bir montaj veya bakım firmamız yoktur. Avrupa’da bu sektör nasıl çalışmaktadır? Her isteyen istediği yerde asansör montaj ve bakım firması kurabilmekte midir? Bu tür firmaları kurmak hangi şartlara bağlıdır? Bunların araştırılıp ona göre bir yapılanma içine gidilmesi kaçınılmazdır.” “BİRLEŞEREK ULUSAL FİRMALAR OLUŞTURMAK GEREKİR” Tüm bu problemleri çözmek için firma sayısında bir planlamaya gidilmesi gerektiğini vurgulayan Bülbül, “Planlamaya gidilirse firma sayısı çoğalmayacağı için yetişen firmalar da firmaların bünyesinde kalacak, rekabet birbirini yok etmeye yönelik olmayacaktır. Böylece daha güçlü ulusal firmalar doğacaktır. Ayrıca kurulacak firmalardan yükle bir miktarda teminat istenirse belki de pek çok firma birleşerek güçlü bir oluşum meydana çıkaracaktır” dedi. “SEKTÖRDE MARKA FİRMALARIN OLUŞMASINA ZEMİN HAZIRLANMALIDIR” Sektör açısından ikinci önemli tehlikenin uluslararası firmaların iç pazarda oluşturduğu baskı olduğunu vurgulayan Şaban Bülbül, şunları söyledi: “Bu baskıyı iki şekilde tarif edebiliriz. Birincisi sektördeki büyük projeleri bu firmalar almaktadır. Bunun sebebi de iç piyasada kurumsallaşarak ulusal veya uluslararası firmalar oluşturamamamızdır. Müşteri doğal olarak marka tercihini uluslararası firmalardan yana kullanmaktadır. Diğer konu uluslararası firmaların bölgemizdeki bazı firmaları satın almalarıdır. Bu büyük firmalarla montaj ve bakımda rekabet etmemiz mümkün değildir. Montaj işlerinde marka oldukları için özellikle elit projelerde tercih edilmektedirler. Onların montajının bakımını da yerel firmalar yapamamaktadır. Çünkü malzemeler ancak o firmalardan temin edilebilmektedir. Uluslararası firmalar Anadolu’da her bölgeye yerleşmektedir. Bu firmalarla rekabet şansımız olmayıp pastanın kalan kısmında bölgesel ve yerli firmaların birbirini yok etmesine odaklı vahşi bir rekabet yaşanmaktadır. Sonuç olarak sektörde iş sağlığı ve iş güvenliğinden yıllık periyodik denetimlere kadar geçmişe yönelik yapılan pek çok iyileştirmeyi önemsiyoruz ve destekliyoruz. Ancak tüm bu yapılanlar firma yapılanmalarında istediğimiz kurumsallaşmayı getirmemektedir. Hala 50 liraya bakım yapılabilmektedir. Asansör montaj ve bakım firmalarında sayısal artış hızla devam etmektedir. Sektör sonunda uluslararası firmalara teslim edilmeden, tedbirler alınarak rekabete dayanıklı güçlü, marka firmaların oluşmasına zemin hazırlanmalıdır.”