Bilindiği üzere kamu çalışanları ve emeklilerine her yıl ocak ayı itibari ile geçmiş aylardan kalan enflasyon farkı ve geleceğe dönük olarak da zam yapılır. Aynı işlem Temmuz ayı itibari ile de geçmiş altı aya ait enflasyon farkı ile gelecek altı aya ait zam yapılır. Bu yılda aynı şekilde işlem yapılacaktır. Anca bir kısım kelime oyunları ve kavram kargaşası oluşturularak kamuoyu yanlış bilgilendirilmektedir.
Hepimizin malumu olduğu üzere kamu çalışanları ve emeklilerinin zam oranları toplu sözleşme sürecinde iki yıllık olarak belirlenir. Bu belirlemede maalesef planlanan enflasyon esas alınır. Daima planlanan enflasyon düşük tutulur. Bir de toplu sözleşmede imza yetkisi olan malum sendikanın süreci sağlıksız işletmesi de dikkate alındığında kamu çalışanları ve emeklilerinin zam oranları düşük tutulur.
Pandemi sonrasında tüm dünyada derinleşen ekonomik kriz ülkemizi de derinden etkilemiş, dar ve sabit gelirli kesim enflasyon karşısında güç duruma düşmüştür. Temel ihtiyaçları karşılamakta sıkıntı çekilmektedir. Dahası gelirler, enflasyon karşısında ciddi bir erimeye uğramıştır.
Kamu çalışanları, Ocak 2022 itibari ile yüzde 5+2,5 olmak üzere toplamda yüzde 7,5 zam almıştır. Ancak sadece ocak ayı enflasyonu yüzde 11’in üzerinde çıkarak kamu çalışanı ve emeklilerinin altı ay için aldığı toplam zammı ortadan kaldırmıştır. Takip eden süreçte kamu çalışanları TÜİK verilerine göre yüzde 35’in üzerinde bir kayıpla karşı karşıya kalmışlardır. Buna 6. ayın enflasyonu da eklendiğinde rakam yüzde 40 civarında olacaktır. Bu kamu çalışanı ve emeklilerinin enflasyon karşısındaki altı aylık kaybıdır.
Ekonomik sıkıntılar gözönüne alınarak asgari ücret ile ilgili ilave bir düzenleme yapılmıştır. Bu düzenlemeyi takiben bir kısım basın yayın organlarında kamu çalışanları ve emeklileri için müjde başlığı ile zam haberleri yayınlanmaktadır. Bu zam haberlerinin tamamında da enflasyon farkı zam olarak belirtilmektedir. Bu doğru değildir. Enflasyon farkı altı aydan beri cebimizden alınanın 7. ayda kamu çalışanına matematiksel iadesidir. Dolayısıyla bu zam değildir. Kamu çalışanları için planlanmış zam yüzde 7’dir. Bu gerçeği tüm kamu çalışanları ve emeklileri bilmektedir. Bizden alınanın altı ay sonra bize iadesi asla zam olamaz.
Kamu çalışanları ve emeklileri için müjde; gerçek enflasyon rakamları ile aylık mahsuplaşma ve yüzde yedilik 7. ay zammına ilave olarak en az çift haneli bir refah payının maaşlara yansıtılmasıdır. Kamu çalışanları ve emeklilerin maaşlarının büyük bir kısmı ortalama enflasyonun çok üzerinde artış gösteren, gıda, barınma ve enerji harcamalarına gitmektedir. Bu nedenle ortalama enflasyon ile bu aradaki farkı kapatmak için mutlaka çift haneli bir refah payı verilmelidir. Görüldüğü gibi sıkça telaffuz edilen yüzde 40 zam söylemi kamu çalışanları ve emeklileri için beklenen zam oranı değil enflasyon farkıdır. Beklenen zam oranı enflasyon farkı, toplu sözleşmede planlanan zam ve çift haneli refah payı artışının birlikte maaşlara yansıtılmasıdır. Olsa olsa müjde bu olabilir.
Öte yandan 3600 ek gösterge uygulamasının kapsamının genişletilmesi, ara göstergeler için uygun yansıtma oranlarının koyulması, devletin eğitimle ilgili temel ek gösterge hiyerarşisine uygun fakat herkesin faydalanabileceği bir yapının oluşturulması kaçınılmaz bir gerekliliktir. Bu konuda istişare ve ortak akıl ile sıkıntılar kolaylıkla aşılabilecektir. Süreç oldubittiye getirilmeden bu çalışmalar yapılarak sonuçlandırılmalıdır. Ciddi bir çalışma aceleyle heba edilmemelidir.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.