Dünyanın en büyük fındık üreticisi Türkiye'de don nedeniyle fındık rekoltesinin 800 binden 510 bin tona düşmesi Avrupalı çikolata üreticilerini panikletti.

Paniğin merkezinde ise geniş kitlelerin bağımlısı olduğu Nutella'nın üreticisi İtalyan Ferrero var. Türkiye'de de yatırımları bulunan firma, dünya fındık üretiminin yüzde 25'ini tek başına satın alıyor.

İhtiyacının büyük bölümünü Türkiye'den karşılayan firmanın, siparişlerini ABD'nin Oregon bölgesi ve başka pazarlara yönlendirdiği iddialarına Türk fındık üreticileri büyük tepki gösterdi. Karadeniz İhracatçılar Birliği Başkanı İlyas Edip Sevinç, "Bunu kim uyduruyor? Nereden alacak başka? Böyle bir şeyi Ferrero'nun söylemesi mümkün değil" dedi.

Sevinç, şunları kaydetti: "ABD'de en iyi dönemde bile 40 bin ton fındık rekoltesi oluyor. Türkiye'de don olduğunda bile bu rakam 500 bin tonu buluyor. ABD'nin bunu karşılaması mümkün mü? Ayrıca ABD fındığı ile Türk fındığı aynı değil. Onların fındığı iri kabuklu, boşa yakın." Sevinç, fındık üretim rakamlarının ortada olduğuna vurgu yaparak, "Türkiye olmadan hiç kimse fiyat oluşturamaz ve ihtiyacını karşılayamaz. Gürcistan ve İtalya'dan alabilir ama bunlar Ferrero gibi bir firmaya yetmez, dünyaya da yetmez. Dünyada fiyatları Türkiye belirler" değerlendirmesini yaptı.


10.5 LİRAYA ÇIKTI

Sevinç, şu an da kabuklu fındık fiyatlarının 10.5 lira civarında seyrettiğini hatırlattı. Sevinç, "Yarın ne olur bilemeyiz. Geçen yıl bu dönemde fiyatlar 6 liraydı. Bu, yaklaşık yüzde 80'lik bir artış anlamına geliyor. İhraç edilecek yeterli miktarda fındık olmayacağı için, ihracat da doğal olarak düşecektir. İç tüketimde şu an yüksek fiyatlar yüzünden çerezlik tüketimde çok ciddi düşüşler var" dedi. Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliği Genel Müdür Vekili Salih Öğütken de, Ferrero'nun başka pazarlara yöneleceği iddialarına karşı, "Kendi düşünceleri ama Türkiye'de belli bir pazar var. Bu yılki don hadisesinden dolayı firmalar böyle bir düşünce içinde olabilirler. Ancak bu suni bir şey olacaktır diye düşünüyorum. Türkiye dışında büyük alıcıların taleplerini kimse karşılayamaz" dedi.

ASIL SORUN REKOLTEDE DEĞİL STOKTA


Türkiye Gıda ve İçecek Sanayi Dernekleri Federasyonu (TGDF) Başkanı Şemsi Kopuz, son dönemde gıdada stokçuluğun artmasıyla ilgili "Zam yapmama adına sabrımızı sonuna kadar zorluyoruz ama devlet bu işe el koymazsa zamlar kapıda" dedi.

Gıda sektörüne yönelik fiyatları, hammadde teminini ve tüketiciye yansımalarını değerlendirmek üzere düzenlenen toplantıda konuşan Kopuz, bu yıl iklim koşullarının sanayicinin hammadde alımında önemli bir faktör oluşturduğunu söyledi. Buğdayda 18 milyon ton rekolte oluştuğunu anımsatan Kopuz, çiftçinin buğday ve fındık vermediğini belirterek, sanayici bu malları tedarik edemez ya da normal fiyatın üzerinde alırsa bunun tüketicinin cebine yansıyacağını dile getirdi. Kopuz, "Çiftçiye, köylüye 'milletin efendisi' derler, ama bence çiftçi, köylü, müstahsil milletin efendisi olmaktan çıkmış spekülatörlerin, stokçuların efendisi olmuş" diyen Kopuz, fındıkta dünyanın 80'inin karşılayan bir ülkede fındık bulmakta zorlandıklarını ifade etti. Kendisinin STK başkanı olarak düzenleyici yetkisi olmadığını vurgulayan Kopuz, "Hangi birlikler spekülatif hareketlere, stokçulağa teşvik ediyorsa; hangi kuruluşlar bu çiftçiyi zehirlemişse, bunu devlet düzenleyecek. Gerekirse o devletin kılıcı kafalarında sallanacak. Stokçuluk eşittir haram, haramzadeliktir. Kim yapıyorsa, ona haram olsun" şeklinde konuştu.